به محفل ریاضی ایرانیان خوش آمدید! لطفا برای استفاده از تمامی امکانات عضو شوید
سایت پرسش و پاسخ ریاضی
Visanil
+4 امتیاز
1,276 بازدید
در دبیرستان و دانشگاه توسط
ویرایش شده توسط AmirHosein

یک کره آهنی با شعاع 3 واحد و یک استوانه با شعاع قاعده 4 واحد و ارتفاع 7 واحد در اختیار داریم که تا ارتفاع 3 واحدی دارای آب است.کره را داخل استوانه قرار می‌دهیم.ارتفاع آب داخل استوانه چند واحد تغییر می‌کند؟

این سوال در کتاب IQ هندسه گاج و در فصل چهارم(شکل های فضایی) هندسه 1 (هندسه اول دبیرستان) طرح شده است. نظر من به عنوان یک دانش آموز: گروه مولفین اینگونه تصور کرده‌اند که کل کره آهنی به زیر آب رفته و حجم آب به اندازه 36π بالا می‌آید یعنی ارتفاع 2/25 واحد تغییر میکند اما طبق محاسبات من کل کره زیر آب نمیرود.برای نشان دادن این موضوع ابتدا کره را نصف میکنیم‌ و فقط یک نیم کره را به داخل استوانه می‌اندازیم.چون شعاع کره 3 واحد و برابر ارتفاع آب داخل مخزن است پس حتما این نیمکره زیر آب رفته و 18π واحد حجم از آب را  بالا می‌برد.حال با علم به اینکه حجم نیمکره دیگر از حجم یک استوانه به شعاع قاعده 3 واحد و ارتفاع 3 واحد کمتره است بجای نمیکره دیگر یک استوانه با ابعاد ذکر شده در داخل استوانه اصلی قرار میدهیم.با اندکی محاسبات درمیابیم که اگر بخواهیم فضای بین این دو استوانه را تا سقف استوانه کوچک پر کنیم به 21π واحد حجم از آب نیاز داریم در صورتی در مرحله قبل دیدیم از نیمکره اول فقط 18π واحد حجم آب بالا می‌آید.پس واضح است که کل کره زیر آب نمی‌رود و جواب گروه مولفین نادرست است.

حال اگر تفکر من مشکل دارد به عنوان یک دانش آموز بپذیرید و راهنمایی ام کنید.با تشکر

توسط AmirHosein (19,677 امتیاز)
+1
@j.ghavi درست است کل گوی زیر آب نمی‌رود، اگر پاسخ را ۲/۲۵ داده‌اند اشتباه است.

2 پاسخ

می توانید به پاسخ(ها) امتیاز دهید یا آن را انتخاب کنید.

+2 امتیاز
توسط AmirHosein (19,677 امتیاز)
ویرایش شده توسط AmirHosein
 
بهترین پاسخ

حجم کره به شعاع r برابر است با \frac{4}{3}\pi r^3. شعاع گوی، ۳ است پس حجمش 36\pi واحد مکعب می‌شود.

استوانه با شعاع قاعدهٔ R و ارتفاع h دارای حجمِ \pi R^2h است. شعاع قاعدهٔ ظرف استوانه‌ای، ۴ و ارتفاعش ۷ است. پس حجمش 112\pi واحد مکعب است. حجم اشغال شده از آن با آب برابر با حجم استوانه با قاعدهٔ یکسان ولی ارتفاع ۳ است پس این حجمِ اشغال شده 48\pi است.

اکنون گوی را داخل ظرف بیندازید، مقدار فضای اشغال شده برابر با حجم آب بعلاوهٔ حجم گوی است یعنی 84\pi.

اگر فرض کنیم گوی به طور کامل داخل آب برود آنگاه یک استوانه با قاعدهٔ دایره‌ای با شعاع ۴ و حجمِ 84\pi واحد مکعب داریم. یک استوانه با قاعدهٔ یکسان و چنین حجمی نیاز به چه اندازه‌ارتفاعی دارد؟ \frac{84\pi}{16\pi}=5.25 پس ارتفاع آب پس از ورودِ گوی برابر با این عدد است که ۲/۲۵ واحد از پیش از ورودِ گوی بالاتر است.

چون قطر کره ۶ واحد است و ۵/۲۵ از آن کمتر است پس حرف شما درست است و فرض اینکه گوی به طور کامل به زیر آب برود ناممکن است.

اینک پاسخ درست چه می‌باشد؟ بیاییم ارتفاع جدید آب که فعلا آن را نمی‌دانیم، h_0 بنامیم. با استفاده از انتگرال حجم شکل زیر برابر است با: \pi R^2h_0+\int_{h_0-r}^{2r-r}\pi (\sqrt{r^2-x^2})^2dx

enter image description here

چون این حجم باید برابر با جمع حجم گوی و آب شود داریم؛ 84\pi=(16\pi h_0)+\Big((18\pi)-\big(\pi(-\frac{(h_0-3)^3}{3}+9h_0-27)\big)\Big)

که با ساده‌سازی یک معادلهٔ درجهٔ سه داریم: \pi(\frac{1}{3}h_0^3-3h_0^2+16h_0-48)=0
که دو ریشهٔ مختلط و یک ریشهٔ حقیقی دارد. ریشهٔ حقیقی با تقریب دو رقم اعشار برابر است با 5.11. پس ارتفاع آب تقریبا 2/11 واحد بالا می‌آید نه ۲/۲۵.

0 امتیاز
توسط
نمایش از نو توسط admin

بنده بعد از خواندن پاسخ سوال http://math.irancircle.com/2045/

اقدام به تشکیل مجدد معادله کردم.لطفا پاسخ این سوال را با دقت مطالعه نمایید. ابتدا میزان تغییر ارتفاع اب مخزن را \alpha در نظر میگیریم حال داریم : 16 \pi (3+ \alpha) + \int_ \alpha ^3 \pi y^{2} dx = 84 \pi

enter image description here

حال با فرض y^{2}+ x^{2}=9 (به پاسخ سوال 2045 مراجعه نمایید) و ساده کردن این عبارت به معادله زیر میرسیم : \alpha^{3} + 21 \alpha = 54

تنها جواب حقیقی این معادله با تقریب دو رقم اعشار 2/11 است.

توسط fardina (17,412 امتیاز)
نمایش از نو توسط admin
+1
@AmirHosein
@j.ghavi
سلام.
الان سوال در مورد به دست آوردن حجم یک کلاه کروی است؟(یعنی آن قسمتی از کره که از آب بیرون می زند)
چیزی که من میبینم اینه که جواب هر دو درست هست. البته جواب شما دقیقا همان راه حل آقای دکتر AmirHosein هست فقط یه کم نمادگذاری ها فرق میکنه. ایشون h_0 رو گرفتن مقدار ارتفاع کلی بعد از ورود گوی و شما \alpha رو گرفتین مقدار تغییر ازتفاع بعد از ورود گوی پس h_0=3+\alpha . اگر در فرمول اقای امیرحسین به جای h_0 قرار دهید 3+\alpha به همان فرمول شما می رسیم.
دقیقا متوجه نمیشم الان مشکل چه هست؟
...